Saturday, March 18, 2006

What about color?




Het palet van een aquarellist is problematisch. Anders dan bij dekkende verfsoorten ben je afhankelijk van de verflaag die er onder ligt. Wil je echt heldere kleuren behouden zoals oplichtend geel of sprankelend rood, dan moet je vooraf de plaats bepalenwaar die moet komen. Om de transparantheid te behouden is aquarelleren handelen met een min of meer vooruitziende blik. Zomaar beginnen leidt niet tot het gewenste resultaat, of je moet accepteren dat je schilderij één mengsel van vale tinten wordt. Aan de andere kant wil je als aquarellist zo spontaan mogelijk werken. Ik geniet van het moment waarop een plasje verf is opgedroogd tot een verrassend kleurvlak, doortekend, niet kapotgeschilderd. Ik hou van de structuur die daarin opgesloten zit. Daarom bekijk ik dan ook graag kunstwerken van heel dichtbij. Zie het als het bestuderen van een landschap. Vanaf grote afstand kijk je eerst naar het geheel, de bosschages en de velden. Je zoomt in en alsje dichterbij bent, is er de belevenis van de bomen en struiken, die voorheen details waren. Zo ga je stapje voor stapje verder, blaadjes, bloemen etc. Zo is de beleving van schilderkunst meer dan alleen maar naar plaatjes kijken, zeker wanneer de procesmatige aspecten aan de orde komen.
Ik kan me nog herinneren, dat ik in het Louvre weggestuurd werd door een suppoost, die vond dat ik te dicht op een middeleeuws paneel stond. Hoezo vreemd? Ik was gewoon benieuwd naar de verflagen, geglaceerd met eitempera, die kun je niet van een afstand zien.
Schilderkunst is niet voorbij hoorde ik Robert Hughes onlangs zeggen in een uitzending over hedendaagse schilderkunst. En voor mij heeft hij gelijk. Bij het aanschouwen van een schilderij ben je gedwongen anders te kijken, stil te staan bij een opstapeling van momenten, samengevat in één beeld. Een rustpauze in ons vluchtige bestaan, waar indrukken voorbijflitsen en je amper de tijd geven tot contemplatie.

En wat betreft kleur, die werkt als een katalysator om de wereld van de zonnige kant te zien. Ook al wordt die gedragen door mensen die in hun bestaan worden bedreigd door een cultuur die sneller en radicaler is dan die van hen.
Of die moderne zienswijze beter is, daarover heb ik vaak mijn twijfels.